Tham nhũng - nguyên nhân và biện pháp ngăn ngừa

Đăng lúc: 10:00:00 13/10/2022 (GMT+7)

Bệnh tham nhũng trong cán bộ, đảng viên được Chủ tịch Hồ Chí Minh diễn đạt trong một thuật ngữ chung nhất là tham ô. Người chỉ rõ bản chất của tham ô là hành vi “lấy của công làm của tư”. Bất cứ hành vi nào lấy “của công“ làm ”của tư“ cũng đều là hành vi tham ô... Thực tiễn cho thấy trong suốt quá trình lãnh đạo, Đảng ta đã sớm nhận biết được nguy cơ này và có những “phương thuốc đặc trị” với căn bệnh nguy hiểm mang tên tham nhũng.

 177d3095433t95720l0.jpg
Nhận diện hành vi tham nhũng, tiêu cực
Những hệ quả dẫn đến tham nhũng đó là tiêu cực, suy thoái, bất mãn. Suy thoái về phẩm chất dẫn đến tha hóa, ham hố vật chất cũng liên quan đến tham nhũng. Xét về bản chất thì tham nhũng trước hết là một hành vi tiêu cực. Hành vi tiêu cực ở đây chính là biến chất, bởi không kiểm soát được lòng tham trỗi dậy. Cho nên, chống tham nhũng phải gắn với việc chống tiêu cực.
Một trong những nội dung tại phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh Thanh Hóa nhằm ngăn ngừa từ sớm, từ xa các hành vi tham nhũng, tiêu cực được đồng chí Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo Đỗ Trọng Hưng đề ra đó là đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, tạo sự tự giác, thống nhất cao về nhận thức và hành động trong cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; xây dựng văn hóa tiết kiệm, không tham nhũng, không lãng phí, không tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và Nhân dân, mà trước hết người cần gương mẫu là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; thực hiện nghiêm quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp, trọng liêm sỉ, danh dự; tích cực lên án, phê phán và đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực...
Theo ĐBQH Lê Thanh Vân, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội thì biểu hiện nguy hiểm nhất của tiêu cực chính là suy thoái về tư tưởng chính trị, phẩm chất, đạo đức, lối sống, từ đó dẫn đến tham nhũng. Vì thế, việc phòng, chống tiêu cực phải đi đôi với phòng, chống tham nhũng chính là cách xử lý toàn diện. Tuy nhiên, đây là việc không hề dễ dàng bởi những biểu hiện của suy thoái về tư tưởng, chính trị, phẩm chất, đạo đức, lối sống không dễ gì có thể nhận ra được. Tham nhũng có thể đo đếm thành tiền bạc, nhưng tiêu cực, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống rất khó định lượng. Có những người luôn rao giảng đạo lý, lý tưởng của Đảng, nhưng tha hóa, tiêu cực, rồi tham nhũng ngấm ngầm. Họ khác hoàn toàn với những người lên tiếng mạnh mẽ để bảo vệ lẽ phải, bảo vệ sự sống còn của Đảng.
Vậy làm sao để chống tham nhũng được hiệu quả, đảm bảo mục tiêu phòng ngừa từ sớm, từ xa cho đấu tranh bảo vệ, xây dựng Đảng, bảo vệ chế độ? Trước hết chúng ta cần nhận diện sự tha hóa, xuống cấp, tự diễn biến, vì nó không biểu hiện ra bên ngoài mà ngấm ngầm ở bên trong với hình thức thể hiện khác nhau, vì thế phải tinh tường mới phát hiện ra.
Ðể nhận diện những tiêu cực góp phần phòng, chống tham nhũng hiệu quả, tại Hướng dẫn số 25-HD/BCÐTW, ngày 1-8-2022 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nêu rõ: Ðó là những hành vi của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức làm trái với điều lệ, cương lĩnh, nghị quyết, quy chế, quy định, chỉ thị, kết luận của Đảng, các chính sách, pháp luật của Nhà nước, Ðiều lệ của MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội; những hành vi trái với chuẩn mực đạo đức, quy tắc ứng xử, truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, gây ảnh hưởng xấu đến uy tín của Ðảng, Nhà nước, làm tha hóa đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, làm giảm sút niềm tin của Nhân dân, cản trở quá trình phát triển kinh tế - xã hội... Trong đó, biểu hiện rõ nét nhất của tham nhũng, tiêu cực là suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, mà trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp trong hệ thống chính trị.
Xử lý nghiêm minh
Vừa qua, UBND TP Thanh Hóa đã có kết luận thanh tra các dự án khu vực nút giao đại lộ Võ Nguyên Giáp và đường CSEDP. Sau khi kiểm tra, rà soát việc tổ chức thực hiện các biện pháp xử lý, khắc phục, theo kết luận thanh tra tại 5 dự án, UBND TP Thanh Hóa đã xử lý trách nhiệm đối với một số tập thể, cá nhân.
Đối với tập thể, TP Thanh Hóa đã phê bình và yêu cầu Đội kiểm tra quy tắc đô thị rút kinh nghiệm sâu sắc trong việc thực hiện công tác quản lý Nhà nước về trật tự đô thị và xây dựng trên địa bàn thành phố.
Đối với cá nhân, kỷ luật khiển trách 2 viên chức đội kiểm tra quy tắc đô thị; phê bình và yêu cầu rút kinh nghiệm đối với nguyên Chủ tịch UBND phường Đông Vệ (từ tháng 7-2013 đến tháng 11-2017) và nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Đông Vệ (từ tháng 12-2017 đến tháng 6-2021); kỷ luật khiển trách một số cán bộ phụ trách lĩnh vực quản lý đô thị, nguyên công chức địa chính - xây dựng phường Đông Vệ (tính từ năm 2013-2017); kỷ luật khiển trách đối với nguyên Chủ tịch UBND phường, Phó Chủ tịch UBND phường Quảng Thành, nguyên công chức địa chính - xây dựng phường Quảng Thành (từ năm 2013-2017).
Gần đây nhất, vào ngày 16-6-2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” xảy ra tại Dự án đầu tư xây dựng công trình Hạc Thành Tower, địa chỉ số 03 Phan Chu Trinh, phường Điện Biên (TP Thanh Hóa). Sau khi củng cố hồ sơ, chứng cứ, Công an tỉnh Thanh Hóa đã quyết định khởi tố bị can, thi hành lệnh bắt tạm giam, khám xét chỗ ở, nơi làm việc đối với 2 bị can gồm ông Nguyễn Bá Hùng (56 tuổi) Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Như Xuân. Ông Hùng bị khởi tố, bắt giam do liên quan đến sai phạm khi đang là Phó Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Thanh Hóa. Bị can thứ 2 là ông Văn Xuân Hùng (63 tuổi) - nguyên là Trưởng Phòng Quản lý công sản giá cả của Sở Tài chính tỉnh Thanh Hóa.
Việc khởi tố 2 cán bộ có sai phạm trên đã gợi nhớ tới con số 4.087 đảng viên có vi phạm đã bị cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa thi hành kỷ luật theo thẩm quyền (con số này tính trong nhiệm kỳ 2015-2020 và năm 2021). Riêng 6 tháng đầu năm 2022, cấp ủy các cấp và chi bộ thi hành kỷ luật 340 đảng viên vi phạm, trong đó khiển trách 257, cảnh cáo 73, cách chức 8, khai trừ 2. Ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật 95 đảng viên vi phạm (trong đó có 28 cấp ủy viên) gồm khiển trách 38, cảnh cáo 15, khai trừ Đảng 42 đảng viên.
Không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất cứ ai có sai phạm đều bị xử lý nghiêm khắc. Song bên cạnh đó Đảng, Nhà nước cũng có những quy định tạo điều kiện để giúp những cán bộ, đảng viên vi phạm có cơ hội sửa chữa khuyết điểm, phấn đấu vươn lên, giúp cho cán bộ, đảng viên tự nhận thức sâu sắc hơn về lập trường, quan điểm, giữ gìn phẩm chất, rèn luyện đạo đức, lối sống, chỉnh đốn tác phong trong công tác, sinh hoạt của mình. Phương châm này cũng được đồng chí Đỗ Trọng Hưng, Bí thư Tỉnh ủy chỉ đạo tại phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh Thanh Hóa, đó là: Khi xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế cần thực hiện đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, không bỏ lọt tội phạm, không làm oan, sai; thể hiện tính nghiêm minh, thượng tôn pháp luật và kiên quyết xử lý cán bộ sai phạm là phương châm, quan điểm nhất quán của Đảng, tuy nhiên cũng xem xét đến tính nhân văn, nhân ái, có lý, có tình, đảm bảo hầu hết các đối tượng bị xử lý đều nhận thức rõ sai phạm của mình và tâm phục, khẩu phục, tỏ rõ sự ăn năn, hối cải và có tác dụng cảnh tỉnh, răn đe, giáo dục, phòng ngừa mạnh mẽ trong xã hội, góp phần quan trọng vào việc củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Ðảng, Nhà nước.
Bài và ảnh: Xuân Minh
Tin nổi bật
Phát biểu của Tổng Bí thư về công tác nhân sự có ý nghĩa chiến lược, gắn liền với sự phát triển của...Phát biểu của Tổng Bí thư về công tác nhân sự có ý nghĩa chiến lược, gắn liền với sự phát ...
Tự hào vững bước dưới lá cờ vẻ vang của ĐảngTự hào vững bước dưới lá cờ vẻ vang của Đảng
Bài 4: Phản bác các quan điểm sai trái, thù địch xuyên tạc chính sách dân tộc của Việt NamBài 4: Phản bác các quan điểm sai trái, thù địch xuyên tạc chính sách dân tộc của Việt Nam
Bài 3: Nhận diện âm mưu, thủ đoạn, luận điệu xuyên tạc, phủ nhận chính sách dân tộc ở Việt NamBài 3: Nhận diện âm mưu, thủ đoạn, luận điệu xuyên tạc, phủ nhận chính sách dân tộc ở Việt Nam
Bài 2: Việt Nam tích cực thực hiện Công ước quốc tế về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt chủng tộcBài 2: Việt Nam tích cực thực hiện Công ước quốc tế về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt chủng tộc